Choroba Hashimoto to praktycznie codzienność w gabinecie dietetyka. Przewlekłe, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, które z czasem prowadzi do jej niedoczynności. Zbyt niski poziom hormonów tarczycy utrudnia odchudzanie, dlatego często Ci pacjenci trafiają pod opiekę dietetyka. Odpowiednie postępowanie żywieniowe może wzmocnić efekt leczenia farmakologicznego, pomóc zredukować nadmierne kilogramy oraz zniwelować niekorzystne objawy. Jak postępować z takim pacjentem w gabinecie i jaka będzie najlepsza dieta w Hashimoto? Dowiesz się z poniższego artykułu.
Pacjent z Hashimoto w gabinecie dietetyka. Od czego zacząć?
Po pierwsze, we współpracy z pacjentem istotnym elementem jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu i w przypadku gabinetu stacjonarnego dokonanie niezbędnych pomiarów lub analizy składu ciała.
Zadbaj o odpowiednią atmosferę podczas rozmowy, by pacjent czuł się swobodnie. Dzięki czemu łatwiej mu będzie komunikować swoje potrzeby i wątpliwości. Wzajemne zrozumienie jest jednym z elementów owocnej współpracy dietetycznej.
Analiza dzienniczka żywieniowego pozwoli Ci poznać rodzaj spożywanych posiłków oraz oszacować jak bardzo codzienny jadłospis pacjenta jest zgodny z aktualnymi normami żywieniowymi. Warto szczególnie zwrócić uwagę na to, czy w codziennej diecie klienta znajdują się produkty będące źródłem makroelementów, witamin i składników mineralnych, istotnych dla prawidłowej pracy tarczycy, takich jak:
- selen
- jod
- żelazo
- witamina A
- kwasy tłuszczowe Omega-3
- cynk
- białko
- suplementacja witaminą D
Istotne znaczenie ma również styl życia pacjenta. Powinieneś dowiedzieć się ile czasu poświęca on na sen, czy uprawia dodatkową aktywność oraz jaki rodzaj pracy wykonuje.
W kolejnym kroku warto spojrzeć na wyniki ostatnich badań laboratoryjnych, jeśli pacjent je posiada. Niewyrównana niedoczynność tarczycy powoduje spadek podstawowej przemiany materii (ppm), co będzie miało wpływ na ustalenie wartości energetycznej jadłospisu. Z aktualnych wyników badań dowiesz się, czy poziom hormonów tarczycy jest zbyt niski. Dokładny wywiad z klientem pozwoli Ci także, poznać jego poziom wiedzy na temat żywienia w chorobie.
Edukacja pacjenta z chorobą Hashimoto
W dzisiejszych czasach bardzo często pacjenci przed wizytą u specjalisty zasięgają porad z różnych stron internetowych lub social- mediów. Jak sam pewnie wiesz, nie zawsze ta wiedza jest zgodna z aktualnymi zaleceniami. W żywieniu w tej chorobie nadal funkcjonuje wiele mitów, szkodliwych dla pacjenta, dlatego rolą dietetyka w gabinecie jest rozwiać wszelkie wątpliwości klienta i przygotować plan żywieniowy dostosowany do jego preferencji i choroby.
Jak powinien wyglądać jadłospis dla pacjenta z Hashimoto?
Dieta w Hashimoto powinna opierać się na zasadach diety przeciwzapalnej. Ilość i pory spożywania posiłków warto dostosować indywidualnie do pacjenta. Dieta powinna obfitować w produkty bogate w związki o właściwościach przeciwzapalnych, takie jak np. owoce jagodowe, orzechy, pestki, przyprawy, w tym m.in. imbir i cynamon.
Należy pamiętać też o zwiększeniu udziału białka w diecie oraz o wymienionych wyżej składnikach, niezbędnych do prawidłowej pracy tarczycy. Podczas układania jadłospisu dla pacjenta z chorobą Hashimoto należy też uwzględnić zalecenia żywieniowe w towarzyszących jednostkach chorobowych. W Make Me Diet, wszystkie potrzebne informacje możesz zapisać na etapie wywiadu z pacjentem.
Na co uważać układając jadłospis dla pacjenta z Hashimoto?
Przyjmowanie leku w niedoczynności tarczycy.
Bardzo często Hashimoto prowadzi do niedoczynności tarczycy. Wobec tego pacjenci z tą chorobą przyjmują syntetyczny hormon tarczycy- lewotyroksynę, zbyt szybkie spożycie posiłku po przyjęciu leku lub jednoczesne stosowanie innych leków czy suplementów diety może zaburzać wchłanianie tego hormonu, co niekorzystnie wpłynie na efekt leczenia.
Nietolerancja laktozy w Hashimoto?
Dietetyk powinien też upewnić się, czy pacjent nie zgłasza objawów nietolerancji laktozy, bowiem w grupie osób chorujących na Hashimoto może ona pojawiać się częściej i wpływać negatywnie na komfort życia oraz wchłanianie leków. W przypadku tolerancji, nie ma konieczności eliminacji produktów z laktozą.
Dieta bezglutenowa w Hashimoto?
Nie ma aktualnie wskazań do prewencyjnej eliminacji glutenu z jadłospisu. Dietę bezglutenową należy wprowadzić jedynie w przypadku celiakii, nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten lub choroby Duhringa.
Co to są goitrogeny i czy trzeba je wyeliminować?
Kolejną grupą produktów, którą należy omówić w zaleceniach dla pacjenta z Hashimoto są goitrogeny. Substancje, które w warunkach niedoboru jodu w diecie, mogą niekorzystnie wpływać na pracę tarczycy. Nie ma konieczności jednak ich całkowitej eliminacji, jeśli pacjent dba o różnorodną, pełnowartościową dietę.
Wpływ biotyny na TSH?
Pacjenci z Hashimoto, to najczęściej kobiety. Dużą popularnością wśród tej grupy osób cieszą się suplementy „na włosy” z biotyną. Ta witamina może fałszować wynik kontrolnych badań hormonalnych, na przykład poziomu TSH, dlatego warto poinformować pacjentkę, by na minimum 72h przed badaniem krwi odstawiła suplement z biotyną.
W programie Make Me Diet znajdziesz gotowy szablon diety w Hashimoto, możesz go dowolnie edytować.
Podsumowanie
Podsumowując, dietetycy bardzo często mają do czynienia z pacjentami z chorobą Hashimoto w swoich gabinetach. Odpowiednia opieka żywieniowa nad pacjentem może znacznie poprawić jego komfort życia. Dobrze przygotowany jadłospis oraz zalecenia pozwolą pacjentowi cieszyć się smaczną dietą, bez zbędnych ograniczeń.
Pracując w Make Me Diet, nie musisz za każdym razem przygotowywać oddzielnych zaleceń dla pacjenta. Dbamy o Twój cenny czas! W naszym programie dietetycznym znajdziesz aktualne, zgodne z EBM, zalecenia dietetyczne gotowe do wysłania dla Twojego pacjenta. Przygotowaliśmy dla Ciebie wytyczne w różnych, najczęściej spotykanych w gabinecie dietetyka jednostkach chorobowych, w tym dla pacjentów z chorobą Hashimoto. Sprawdź naszą ofertę już dziś!
Bibliografia:
1. Furman D, Campisi J, Verdin E, Carrera-Bastos P, Targ S, Franceschi C, Ferrucci L, Gilroy DW, Fasano A, Miller GW, Miller AH, Mantovani A, Weyand CM, Barzilai N, Goronzy JJ, Rando TA, Effros RB, Lucia A, Kleinstreuer N, Slavich GM. Chronic inflammation in the etiology of disease across the life span. Nat Med. 2019 Dec;25(12):1822-1832. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7147972/
2. Wiesner A, Gajewska D, Paśko P. Levothyroxine Interactions with Food and Dietary Supplements-A Systematic Review. Pharmaceuticals (Basel). 2021 Mar 2;14(3) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8002057/
3. Lachowicz, Katarzyna & Stachoń, Małgorzata & Pałkowska-Goździk, Ewelina & Lange, Ewa. (2019). Fizjologiczne aspekty postępowania dietetycznego w chorobie Hashimoto. Kosmos. Seria A, Biologia / Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika. 68. 201-214
4. Szostak-Węgierek D., Bednarczuk T., Respondek W., Traczyk I., Cukrowska B., Ostrowska L., Włodarek D., Jeznach-Steinhagen A., Bierła J., Lange E., et al. Zasadność diety bezglutenowej w chorobie Hashimoto: Stanowisko Komisji Ekspertów Sekcji Dietetyki Lekarskiej Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu (POLSPEN) Adv . Clin. Nutr. 2018; 47 :33–47.
5. Florczyk I i wsp. Dieta bezglutenowa a choroba Hashimoto- obecny stan wiedzy Forum Zaburzeń Metabolicznych 2018, tom 9, nr 4, 152–159
6. Otun J, Sahebkar A, Östlundh L, Atkin SL, Sathyapalan T. Systematic Review and Meta-analysis on the Effect of Soy on Thyroid Function. Sci Rep. 2019 Mar 8;9(1):3964. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6408586/
7. Babiker A, Alawi A, Al Atawi M, Al Alwan I. The role of micronutrients in thyroid dysfunction. Sudan J Paediatr. 2020;20(1):13-19. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7282437/
8. Samarasinghe S, Meah F, Singh V, Basit A, Emanuele N, Emanuele MA, et al. Biotin Interference with Routine Clinical Immunoassays: Understand the Causes and Mitigate the Risks. Endocr Pract. 2017;23(8):989-98